- Er bestaan nogal wat misverstanden over genitale fistels. Dikwijls associeert men ze ten onrechte met genitale verminking of met gewelddadige verkrachtingen in oorlogssituaties. De genitale fistels waar wij het over hebben komen niet in de media en spreken niet tot de verbeelding. Je vindt er zelden cijfers over in de wereld-gezondheid-statistieken, of in wetenschappelijke publicaties. Door hun ‘alledaags-heid’ en miskend-heid zijn ze nog tragischer.
- Veilig bevallen in RD Congo is niet vanzelfsprekend en prenatale zorg meestal precair. Veel vrouwen zijn te arm om die te betalen, laat staat om in een ziekenhuis te bevallen. Jonge tienermoeders zijn dikwijls onwetend dat ze risico lopen, arme vrouwen dikwijls klein en tenger door chronische malnutritie, of ze wonen te ver van de plaats waar ze zo nodig een keizersnede kunnen krijgen. Als er bij problemen tijdens de arbeid niet tijdig een verlossende keizersnede kan uitgevoerd worden kan het ingeklemde hoofdje van de baby de bloedsomloop in het kleine bekken afsnoeren waardoor er blijvende schade optreedt : een opening tussen blaas en vagina, waardoor zij later haar urine niet meer zal kunnen ophouden, een genitale fistel dus .
- Door het constant verlies van urine en/of stoelgang verspreiden deze jonge vrouwen een onaangename geur want ze beschikken niet over geschikt hygiënisch materiaal om zich te beschermen
- Zij geraken sociaal geïsoleerd, worden verlaten door man en eigen familie, of worden verbannen uit hun dorp. Zorgen voor de andere kinderen lukt niet meer, werken op het land evenmin. Incontinent zijn wordt een leven zonder leven.
Ons programma
Het “Solfa-model” staat voor een globale aanpak: naast het curatieve luik krijgen preventie en opleiding evenveel aandacht. Daarnaast zijn investeren in duurzaamheid, betrokkenheid van de locale gemeenschap en financiële onafhankelijkeid voor ons ook primordiaal.
fistel-herstelchirurgie is enkel weggelegd voor urologen of gynaecologen met voldoende ervaring met deze pathologie. Goed bedoelde, maar niet vakkundig uitgevoerde ingrepen moeten vermeden worden om de slaagkansen te vergroten. Sommige fistels zijn complex. Een tweede ingreep kan nodig zijn en recidieven zijn niet uitzonderlijk. Een correcte postoperatieve urologische nursing is even belangrijk voor het welslagen van de herstelchirurgie. Deze behandeling is geen urgentiegeneeskunde. We voeren enkel geplande interventies uit bij op voorhand geselecteerde en voorbereide patienten.
Een goed fistelprogramma is er een waar geen fistels meer moeten hersteld worden omdat:
- er geen nieuwe fistelgevallen meer bij komen.
- het aantal medisch geassisteerde bevallingen stijgt
- het aantal preventieve keizersnedes stijgt
- de perinatale mortaliteit daalt
Hoe doen we dat : door goede prenatale zorg te promoten, de bevolking te informeren en te sensibiliseren , samen te werken met de plaatselijke gezondheidsadministratie , ervoor te zorgen dat hoogzwangere vrouwen dicht genoeg bij een ziekenhuis kunnen wachten op een arbeid in veilige omstandigheden (waiting maternity homes)
We proberen zoveel mogelijk medico-technische kennis, vaardigheid en expertise bij te brengen aan het team van onze locale partner HGR Hôpital St Luc in Kisantu, Provincie Kongo Central, in RD Congo. Geinteresseerde artsen uit andere regio’s en Kinshasa zijn bij ons welkom tijdens de missies.
- Financieel voor het ziekenhuis:
Het aanbrengen van onze technische expertise is geen vrijgeleide om te veronderstellen dat het gastziekenhuis zijn infrastructuur en medische diensten gratis ter beschikking moeten stellen voor ons programma. Daarom betaalt Solfa de factuur van haar patiënten volgens de gangbare tarieven of forfaits. Dit geeft financiële zuurstof aan het ziekenhuis gezien er jaarlijks via ons programma een niet te verwaarlozen contingent betalende patiënten zijn. - Sociaal-maatschappelijk:
- Voor de gezinnen: door de hersteloperatie herstelt niet alleen de fistel maar de vrouw maar ook haar ganse gezin
- Voor de gemeenschap : het taboe rond genital fistels, haar oorzaken en gevolgen, wordt doorbroken
- Dynamiek:
Solfa investeert in een parallel programma van autofinanciering van dit programma en meer… zie onze rubriek ‘ sociale onderneming’.
Dit is een garantie op duurzaamheid en creëert meteen ook een grotere betrokkenheid van de ganse gemeenschap
Incontinentie is een symptoom waar in DRC, vooral door gebrek aan middelen, nauwelijks aandacht wordt aan besteed.
Onze fistelpatienten lijden aan de ergste vorm, namelijk een permanent urineverlies. Of ze nu een grote of kleine fistel hebben, het urineverlies en het impact op hun leven is hetzelfde en dramatisch. Voor patienten met een recente en eenvoudige fistel brengt herstelchirurgie meestal volledige genezing maar voor een groep patienten brengt het geen oplossing omdat hun fistel te hoog of te complex of te oud en verlittekend is. Soms helpt nog een aanvullende ingreep maar voor anderen is ook dat geen optie meer. Wij willen ook deze patienten niet in de steek laten. Daarom proberen wij al onze geopereerde patienten op te volgen en deze die blijvende klachten hebben te helpen met wasbaar hygienisch materiaal dat we sinds 2018 ter plaatse maken in een klein naaiatelier. Ook de patienten die zich te laat voor een missie hebben aangemeld en daarna opnieuw gemiddeld 6 maand ( interval tussen de missies) moeten wachten op een ingreep kunnen we ondertussen op die manier verder herlpen.